Verslag debat met Plasterk over Bugerparticipatie
Op 7 december vond te Elst in zalencentrum de Droom aan de Nieuwe Aamsestraat een themabijeenkomst plaats van het gewest Gelderland van de PvdA.
Onze minister van Binnenlandse Zaken, Ronald Plasterk, verzorgde een inleiding van een klein half uur en ging daarna met de helemaal gevulde zaal in debat.
Hieronder een korte uiteenzetting van zijn tekst en wat er daarna los kwam.
Waar komt de opkomende burgerparticipatie vandaan? Samenvallende trends: a. Het stijgen van de laagste bestuurslaag, de gemeenten worden groter, een proces dat al enige tijd aan de gang is en nog wel even door zal gaan. Hieronder ontstaat een vacuum, er is ruimte voor initiatieven. b. Mensen krijgen meer tijd en de capaciteit van mensen iets te organiseren is door het gestegen opleidingsnivo eveneens gestegen. Ook is er makkelijker aan informatie te komen. c. Het budget van de overheid vermindert.
Het is eigenlijk zo dat de overheid participeert op de mensen. In de visie van de minister betekent toegenomen burgerparticipatie beslist niet dat de verzorgingsstaat hierdoor vervangen kan worden.
Je kunt burgerparticipatie opvatten als een vorm van “doe-democratie”
De minster heeft persoonlijk helemaal geen bezwaar tegen dorps en wijkraden, organen waaruit participatie voort kan komen, zie het voorbeeld Rheden hieronder.
Participatie is nuttig om het aanpassingvermogen van het beleid te toetsen, want in rijksbeleid zit een zekere logheid. Burgerparticipatie leidt ook tot grotere verschillen tussen buurten, wijken en eventueel gemeenten.
Hoe ondersteunt de overheid burgerparticipatie? 1.By speech. 2. Bekijken hoe er met regels die participatie hinderen kan worden omgesprongen. Voorbeeld het instellen van regelvrije zones bv in het geval van particulier opdrachtgeverschap bij woningbouw. 3. Loslaten in vertrouwen. Bijv. ten aanzien van het inrichten van de openbare ruimte.
Ideologisch is burgerparticipatie meer het terrein van het CDA, de PvdA was altijd meer van de staat en de VVD van de terugtrekkende overheid. Burgerparticipatie sluit beter aan bij de nieuwe trend tot kleinschaligheid, een ander evenwicht tussen lokaal en globaal. Blijft dat burgerparticipatie een goed voorbeeld is van “doe democratie”.
De discussie daarna ging zoals verwacht alle kanten op, van berichten uit het ombudsteam Nijmegen dat het met de armoede ontwikkeling niet mee valt (integrale familiebegeleiding nodig) tot het geslaagde initiatief van de belangenvereniging Rhedens dorpsbelang, die over de politiek heen in samenwerking met de gemeente een verbeterplan voor Rheden in al zijn facetten kon opstellen (na uitgebreide consultatie van bevolking, verenigingsleven en gemeentekantoor) en waarvan met de opening van het nieuwe dorpshuis de eerst fase is geslaagd. Zorgen werden geuit over burgerparticipatie in de richting van verdringing op de arbeidsmarkt.
Sleutelwoord voor geslaagde burgerparticipatie initiatieven is eerlijkheid. Dit sluit weer heel goed aan bij het sociaal democratische gedachtegoed.
Zoals gezegd werd de bijeenkomst gehouden in de Droom, een horecagelegenheid met een groot aandeel van arbeidsgehandicapten in het personeelsbestand. Vertellen hoe ze dat deden besloot deze levendige bijeenkomst waar veel PvdA raadsleden en bestuurders op af waren gekomen.
Peter de Boer, bestuurslid PvdA Wageningen.
